Koolhydraten
Wat zijn koolhydraten?
Koolhydraten zijn net als eiwitten en vetten een voedingsstof voor het lichaam; ze voorzien het lichaam van energie. Koolhydraten zijn een belangrijke voedingsstof; ze zijn essentieel voor het goed functioneren van onder andere onze hersenen. Koolhydraten zitten in alle producten waar suiker of zetmeel in zit. Koolhydraten zijn er in meerdere soorten en worden ingedeeld naar grootte; enkelvoudige en meervoudige koolhydraten.
Enkelvoudige koolhydraten
Enkelvoudige koolhydraten kunnen direct door je lichaam worden opgenomen, waardoor het glucosegehalte in je bloed (bloedsuiker) snel stijgt. Ze worden daarom ook wel snelle koolhydraten of snelle suikers genoemd. Telkens als je bloedsuikerspiegel stijgt maakt je lichaam insuline aan; dit is nodig om de glucose in je bloed op te nemen in de cellen. De insuline zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel weer daalt waardoor je weer trek krijgt en lusteloos wordt. Daarnaast krijgen veel mensen last van een opgeblazen gevoel. Verder vergroot het eten van te veel snelle koolhydraten de kans op diabetes type 2. Wie gezond wil eten wordt aangeraden snelle koolhydraten zoveel mogelijk te vermijden. Snelle koolhydraten vind je met name in bewerkte producten, zoals:
Enkelvoudige koolhydraten kunnen direct door je lichaam worden opgenomen, waardoor het glucosegehalte in je bloed (bloedsuiker) snel stijgt. Ze worden daarom ook wel snelle koolhydraten of snelle suikers genoemd. Telkens als je bloedsuikerspiegel stijgt maakt je lichaam insuline aan; dit is nodig om de glucose in je bloed op te nemen in de cellen. De insuline zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel weer daalt waardoor je weer trek krijgt en lusteloos wordt. Daarnaast krijgen veel mensen last van een opgeblazen gevoel. Verder vergroot het eten van te veel snelle koolhydraten de kans op diabetes type 2. Wie gezond wil eten wordt aangeraden snelle koolhydraten zoveel mogelijk te vermijden. Snelle koolhydraten vind je met name in bewerkte producten, zoals:
– Witte meelsoorten (wit brood, witte pasta)
– Koek
– Snoep
– Gebak
– Chips
– Cornflakes en cruesli
– Gebakken aardappelen
Fruit bevat ook snelle koolhydraten, echter doordat fruit veel vitaminen en vezels bevat wordt aangeraden dit wel te eten (twee stuks per dag). Je moet dan wel de hele vrucht opeten en niet alleen het sap drinken.
Meervoudige koolhydraten
Meervoudige koolhydraten moeten eerst door je lichaam worden afgebroken tot enkelvoudige koolhydraten voordat ze omgezet kunnen worden in glucose. Je bloedsuiker stijgt (en daalt) hierdoor langzaam; enkelvoudige koolhydraten worden daarom ook wel langzame suikers genoemd. Hoe minder schommelingen in je bloedsuiker, hoe beter voor je lichaam. Meervoudige koolhydraten bevatten over het algemeen veel voedingsvezels. Deze niet-verteerbare voedingsvezels hebben geen voedingswaarde, maar wel andere belangrijke voordelen. Zo houden vezels je bloedsuikerspiegel in balans, hebben ze een positief effect op het verlagen van je cholesterol en geven ze je langer een verzadigd gevoel. Daarnaast zorgen vezels voor een soepele stoelgang. Wie gezond wil eten wordt aangeraden zoveel mogelijk langzame koolhydraten (in combinatie met eiwitten en gezonde vetten) te eten. Langzame koolhydraten zitten onder andere in de volgende producten:
Meervoudige koolhydraten moeten eerst door je lichaam worden afgebroken tot enkelvoudige koolhydraten voordat ze omgezet kunnen worden in glucose. Je bloedsuiker stijgt (en daalt) hierdoor langzaam; enkelvoudige koolhydraten worden daarom ook wel langzame suikers genoemd. Hoe minder schommelingen in je bloedsuiker, hoe beter voor je lichaam. Meervoudige koolhydraten bevatten over het algemeen veel voedingsvezels. Deze niet-verteerbare voedingsvezels hebben geen voedingswaarde, maar wel andere belangrijke voordelen. Zo houden vezels je bloedsuikerspiegel in balans, hebben ze een positief effect op het verlagen van je cholesterol en geven ze je langer een verzadigd gevoel. Daarnaast zorgen vezels voor een soepele stoelgang. Wie gezond wil eten wordt aangeraden zoveel mogelijk langzame koolhydraten (in combinatie met eiwitten en gezonde vetten) te eten. Langzame koolhydraten zitten onder andere in de volgende producten:
– Groenten
– Havermout
– Peulvruchten
– Noten en zaden
– Volkoren- en speltproducten (volkoren pasta of brood)
– Zilvervliesrijst
– Zilvervliesrijst
– Appels
Nederlanders krijgen vaak veel te veel koolhydraten binnen. We eten steeds meer aardappelen, brood en pasta en eten daarnaast veel bewerkte producten zoals fruitrepen en voorverpakte andere snacks. Deze zitten vaak vol toegevoegde suikers. Dit leidt tot een enorme toename in welvaartsziekten zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Probeer daarom minder van deze producten te eten en haal je koolhydraten zoveel mogelijk uit groenten en andere natuurlijke, onbewerkte producten.